خانواده­‌ها در عراق، سال­‌ها و دهه‌­ها پس از مفقود شدن عزیزانشان هنوز در جستجوی پاسخ هستند. در حالی که امروز روز جهانی مفقودین را گرامی می­‌داریم، کمیته بین‌­المللی صلیب سرخ (ICRC) از همه کنشگران مربوطه می‌­خواهد تا تلاش‌­های خود را برای تسکین آلام خانواده‌­ها تقویت کنند، چرا که گذشت زمان التیام‌­بخش نیست و تنها پاسخ­ به خانواده‌­ها می‌­تواند تسلی‌­بخش باشد.

 

خبرنامه

30 اوت 2023 (8 شهریور 1402)

 

بغداد (کمیته بین‌­المللی صلیب سرخ) – در حالی که جهان روز بین‌­المللی مفقودین را گرامی می‌دارد، خانواده‌های بی‌شماری در عراق سال‌ها و گاهی ده‌ها سال، بدون اطلاع از زنده­ بودن یا نبودن عزیزان­شان در جستجو و در انتظار خبری از آنها هستند. آنها توان یافتن پایانی بر جستجوی­شان ندارند و از این‌­رو رنج عاطفی و روانی عظیمی را متحمل می‌­شوند. علاوه بر این درد، خانواده‌­ها اغلب با چالش­‌هایی ناشی از مشکلات اقتصادی و اجتماعی نیز مواجه­‌اند. این خانواده­‌ها حق دارند بدانند چه بر سر عزیزان­شان آمده است؛ حقی که در حقوق بین­‌المللی بشردوستانه در نظر گرفته شده است.

در عراق، دهه‌ها مخاصمه متوالی و دوره‌های خشونت، یکی از بیشترین تعداد مفقودین در جهان را منجر گشته است. اطلاعی از سرنوشت صدها هزار نفر وجود ندارد و تقریباً همین تعداد اعضای خانواده هنوز در جستجوی آنها هستند که بسیاری از این افراد به دلیل عدم اطلاع از سرنوشت بستگان مفقودشده خود در بلاتکلیفی به سر می‌برند.

هر خانواده­‌ای که یک عضو آن مفقود شده است، داستانی برای گفتن دارد. مزین، پسر 16 ساله‌­ای از جوامع ایزدی در سینجار، با درد و اندوه به یاد می‌­آورد: «در ابتدا خانواده من شامل هشت برادر و یک خواهر بود. در سال 2015، چهار تن از برادرانم، والدینم و برادرزاده­‌ام مفقود شدند. من کماکان هر روز دلم برای­شان تنگ می‌­شود. تا امروز، هر وقت می­بینم بچه‌­های دیگر با والدین­شان خوش می‌­گذرانند گریه­‌ام می‌­گیرد.»

سال­ها بعد، درد هنوز تازه است، اما مقاومت خانواده‌­ها پابرجاست. آسیه، زنی 47 ساله اهل سقلویه، نماینده این امید بی‌­پایان است. در سال 2016، چهار تن از برادران آسیه مفقود شدند و خلأ بزرگی در زندگی او باقی گذاشتند. با این حال، از طریق برنامه حمایتی کمیته بین‌المللی صلیب سرخ که به خانواده‌ها کمک می‌کند تا با مشکلات عاطفی و اجتماعی مربوط به مفقود شدن بستگان خود کنار بیایند، آسیه در میان دیگر زنانی که متحمل فقدان مشابهی شده بودند تسلی گرفت. به تدریج آسیه نقش نان‌­آور خانواده­‌اش را بر عهده گرفت. او به تنهایی خواهر و برادر و فرزندان­ آنها را بزرگ کرده است و به چراغ قوت و الهام‌­بخشی در جامعه خود تبدیل شده است.

ژان ژروم کازابیانکا، رئیس نمایندگی کمیته بین‌المللی صلیب سرخ در عراق، گفت: «ما چیزی جز احترام در برابر قدرتی که این خانواده‌­ها از خود نشان دادند نداریم و نیاز شدید آنها به پاسخ گرفتن را درک می‌­کنیم. در نیمه اول سال 2023، 994 درخواست جستجو از سوی خانواده‌­ها برای یافتن بستگان مفقودالاثرشان ثبت شد. سرنوشت و موقعیت مکانی 171 نفر معین شد و پنج نفر به خانواده­‌های خود در خارج از کشور پیوستند. ما در حال حاضر 28892 پرونده باز مفقودین در عراق داریم و به حمایت­مان از مقامات در راستای کمک به خانواده‌ها برای دریافت پاسخی که شایسته آن هستند، ادامه خواهیم داد.»

از سال 1991، کمیته بین‌المللی صلیب سرخ از طریق فعالیت‌های خود و حمایت از کنشگران مربوطه در زمینه‌های مختلف به منظور کمک به خانواده‌های مفقودین در جستجوی­شان در خط مقدم حمایت از مفقودین و خانواده‌های آنها در عراق بوده است. در رسیدگی به نیازهای خانواده‌ها، کمیته بین‌المللی صلیب سرخ یک رویکرد چند رشته‌ای را اجرا می‌کند که شامل عناصر حمایت روانی، روانی-اجتماعی، اقتصادی و اداری است. این کمیته همچنین برای رسیدگی مؤثر به این موضوع فوری، با مقامات عراقی برای تقویت سیستم‌های پژوهشی و پزشکی-حقوقی، تسهیل تعیین هویت و تفحص درگذشتگان، و در عین حال افزایش قابلیت‌های مدیریت داده‌، همکاری می‌کند.

 

کمیته بین‌المللی صلیب سرخ از سال 1980 در عراق کار می‌کند و فعالیت‌های اصلی آن بازدید از بازداشت‌­شدگان، پیوند مجدد خانواده‌های جدا شده، و تعیین سرنوشت مفقودین، و همچنین اشاعه و ترویج حقوق بین‌المللی بشردوستانه میان تمامی بخش‌های جامعه عراق است. کمیته بین‌المللی صلیب سرخ همچنین برای کاهش اثرات تغییرات اقلیمی و کمک به جوامع برای سازگاری طولانی‌مدت از طریق بازسازی تصفیه‌خانه‌های آب، پمپ‌های آب آشامیدنی، شبکه‌های آب‌رسانی و سیستم‌های آبیاری کار می‌کند. این کمیته همچنین در همکاری نزدیک با جمعیت هلال احمرعراق از طریق ارائه کمک­‌های نقدی از صدها خانواده آسیب‌­دیده حمایت می‌­کند تا معیشت خود را احیاء کنند.

حقایق و ارقام:

  • در سال 2022، کمیته بین‌­المللی صلیب سرخ 1477 درخواست از بستگان مفقودین برای یافتن اعضای مفقودالاثر خانواده‌­شان دریافت کرده است. ما با حمایت از مقامات در روند جستجو و از طریق فعالیت­‌های کمیته بین‌­المللی صلیب سرخ مانند تبادل پیام‌­های صلیب سرخ میان بازداشت­‌شدگان و خانواده­‌هایشان، به تعیین موقعیت مکانی 678 شخص مفقودشده کمک کردیم.
  • در نیمه اول سال 2023، خانواده­‌ها تعداد 994 درخواست جستجو برای بستگان مفقودشده خود ثبت کردند. سرنوشت و موقعیت مکانی 171 نفر روشن شده و پنج نفر نیز به خانواده های خود در خارج از کشور ملحق شدند.
  • کمیته بین‌المللی صلیب سرخ در جستجوی اشخاصی که در طول جنگ‌های عراق-ایران و عراق-کویت مفقود شده‌اند، از مقامات حمایت می‌کند. در سال 2022، و تحت نظارت کمیته بین‌المللی صلیب سرخ، سازوکار ایجاد شده موفق شد 236 دست بقایای انسانی را که توسط عراق به ایران تحویل گردید، و 45 دست بقایای انسانی را که توسط ایران به عراق تحویل داده شد، تفحص کند. در نیمه اول سال 2023، 71 دست بقایای انسانی توسط عراق به ایران و 4 دست بقایای انسانی توسط ایران به عراق تحویل داده شد.
  • در نیمه اول سال 2023، ما 4525 پیام صلیب سرخ تبادل کردیم.