قاهره (کمیته بین‌المللی صلیب سرخ) – دوره شناخته‌شده آموزشی منطقهای حقوق بین‌المللی بشردوستانه به زبان عربی با گردهم‌آوردن کارشناسان برجسته حقوق بین‌المللی بشردوستانه و مقامات دولتی از سراسر منطقه عرب روز سه‌شنبه 9 دسامبر 2024(19 آذر 1403) در شرم‌الشیخ مصر با موفقیت به پایان رسید. این دوره که از 3 تا 9 دسامبر (13 تا 19 آذر) برگزار شد را کمیته بین‌المللی صلیب سرخ با هماهنگی اتحادیه عرب و کمیته ملی حقوق بین‌الملل بشردوستانه مصر برگزار کرد.
این دوره شرکت‌کنندگانی از 17 کشور عربی را گرد هم آورد و نقطه عطف مهمی را در آموزش حقوق بین‌المللی بشردوستانه در سراسر منطقه رقم زد. این دوره مقامات دولتی از وزارتخانه‌های مختلف (از جمله وزارتخانه‌های دفاع، امور خارجه و کشور) و کمیته‌های ملی حقوق بین‌الملل بشردوستانه کشورهای مختلف عرب‌زبان، و نیز دانشگاهیان برجسته حقوق بین‌المللی بشردوستانه و اعضای جوامع ملی کشورهای عرب‌زبان را گرد هم آورد.
سفیر محمد‌الامین ولد عقیق، دستیار دبیرکل اتحادیه عرب و رئیس بخش امور حقوقی در جلسه افتتاحیه گفت: «هدف اصلی این دوره ارتقاء درک از حقوق بین‌الملل بشردوستانه در میان مقامات کشورهای عرب‌زبان است. مایلم از این فرصت استفاده کنم و بر عزم و تعهد اتحادیه عرب نسبت به انجام هر گونه تلاشی برای تسهیل این دوره و تضمین موفقیت آن در گسترش و ترویج حقوق بین‌الملل بشردوستانه تاکید کنم.»
امسال بیستمین سالگرد اولین دوره آموزش منطقهای حقوق بین‌المللی بشردوستانه به زبان عربی است که در سال 2004 در پی قطعنامه شورای وزرای دادگستری اتحادیه عرب راه‌اندازی شد. هدف این دوره از ابتدا افزایش درک از حقوق بین‌المللی بشردوستانه بوده است؛ چارچوبی حقوقی که به‌دنبال محافظت از غیرنظامیان، اسرای جنگی و کسانی است که در مخاصمات مسلحانه حضور فعالی ندارند.
قاضی حسام صادق، دستیار وزیر دادگستری در امور همکاری بین‌المللی و دبیر کل کمیته ملی حقوق بین‌الملل بشردوستانه مصر گفت: «حقوق بین‌المللی بشردوستانه با هدف عالی حفظ و حراست از جان انسان‌ها و اموال غیرنظامیان در طول جنگ‌ها و مخاصمات مسلحانه پدید آمد. کمیته‌های ملی حقوق بین‌الملل بشردوستانه یکی از مهمترین ابزارهایی است که جامعه بین‌الملل برای اجرا و جلوگیری از نقض حقوق بین‌المللی بشردوستانه ایجاد کرده است. این کمیته چه در زمان صلح و چه در زمان جنگ نقش مهمی دارند.»
این دوره همچون همیشه با محیط پیچیده جهانی امروز مناسبت دارد. تلفات انسانی با بیش از 120 مخاصمه مسلحانه در سراسر جهان به‌ویژه در مناطقی مانند خاورمیانه تکان‌دهنده است. مخاصمات غزه، سودان و سایر نواحی منطقه، با بدترکردن شرایط انسانی و بار خشونت و ویرانی که بر دوش غیرنظامیان گذاشته‌اند موجب درد و رنج عظیمی شده‌اند. اکنون که برخی از این مخاصمات وارد دهه دوم خود می‌شوند، روشن شده است که به تصمیم‌گیرندگان و کارشناسان بیشتری در حوزه حقوق بین‌المللی بشردوستانه برای رسیدگی به این واقعیات و تضمین حفاظت از جان انسان‌ها نیاز داریم.
در جلسه افتتاحیه، میریام الخولی، نایب‌رئیس نمایندگی کمیته بین‌المللی صلیب سرخ در قاهره، بر نیاز مبرم به ادامه پایبندی به حقوق بین‌الملل بشردوستانه تاکید کرد: «با توجه به ارقام خیره‌کننده غیرنظامیانی که در نتیجه مخاصمات مسلحانه متحمل رنج زیادی شده‌اند، نمی‌توانیم خودمان را از استانداردها پایین بیاوریم، از جاه‌طلبی‌های خود بکاهیم یا معیارهای بشردوستی خود را کاهش دهیم. حقوق بین‌الملل بشردوستانه برای کاهش رنج در مخاصمات است. اگر اکنون در این لحظه نیاز مبرم اعمال نشود، پس کی باید اعمال شود؟»
دوره منطقهای حقوق بین‌المللی بشردوستانه به زبان عربی شامل جلسات با هدایت کارشناسان، مطالعات موردی، و بحث‌های عملی درباره اصول مهم حقوق بین‌المللی بشردوستانه، مانند حفاظت از غیرنظامیان، قواعد خصومت‌ها، فناوری‌های نوین جنگی، حقوق بین‌الملل بشردوستانه و حقوق اسلامی، حفاظت مفقودین و خانواده‌های آنها بود تا سازوکارهای اجرای حقوق بین‌الملل بشردوستانه را به نمایش گذاشته و نیز مروری بر نظام حقوق کیفری بین‌المللی باشد. این دوره فرصتی است برای ارائه قانون به شکل کنونی و نیز ارائه چالش‌ها و خلاءهای موجود و تلاش برای غلبه بر آنها.
این دوره که همچنان مبنای تلاش‌های کمیته بین‌المللی صلیب سرخ در منطقه برای اجرا و اشاعه حقوق بین‌المللی بشردوستانه است، تأکیدی بود بر نیاز جدی به تعداد کارشناسان بیشتر در حوزه حقوق بین‌المللی بشردوستانه در جهان عرب، به‌ویژه در شرایطی که منطقه با مخاصمات جاری و طولانی دست‌وپنجه نرم می‌کند.
درباره کمیته بین‌المللی صلیب سرخ
کمیته بین‌المللی صلیب سرخ (ICRC) سازمانی بی‌طرف، بی‌غرض و مستقل است که ارائه حمایت و کمک‌های بشردوستانه به قربانیان جنگ و خشونت مسلحانه را تضمین می‌کند. این کمیته در بیش از 90 کشور در سراسر جهان حضور دارد، از جمله در مصر که این حضور به بیش از 100 سال می‌رسد.
Comments