به مناسبت روز جهانی پناهندگان در 30 خرداد 1402، گروه بهداشت در حوادث و بلایا در دانشکده بهداشت دانشگاه علوم پزشکی تهران و انجمن علمی بهداشت عمومی ایران (UPHA) کارگاه آموزشی یک روزه‌ای را در زمینه نیازها و موقعیت‌ها، فرصت‌ها، چالش‌ها و محدودیت‌های بهداشتی پناهندگان در دانشگاه تهران برگزار کردند. رئیس عملیات کمیته بین‌المللی صلیب سرخ در تهران ذر نشستی که به صورت پنل در مورد پاسخ بشردوستانه نهضت بین‌المللی صلیب سرخ و هلال احمر برای ارتقای سلامت مهاجران شرکت کرد و رویکرد و خدمات نهضت بین‌المللی صلیب سرخ و هلال احمر در قبال مهاجران را ارائه کرد.

در زیر می‌توانید متن سخنرانی او را بخوانید:

 

سخنرانان عزیز،

شرکت‌کنندگان گرامی،

خانم‌ها و آقایان،

روز بخیر،

نام من پاتریک هوزر است. من اهل سوئیس هستم و ریاست عملیات کمیته بین‌المللی صلیب سرخ در ایران را به عهده دارم. کمیته بین‌المللی صلیب سرخ از برگزارکنندگان این رویداد برای دعوت صمیمانه آنها تشکر می‌کند.

لطفاً اجازه دهید که پیش از آنکه در مورد نحوه پاسخگویی نهضت به نیازها و وضعیت سلامت مهاجران آسیب‌پذیر صحبت کنم، مطالبی را پیرامون نهضت صلیب سرخ و هلال احمر با شما در میان بگذارم.

نهضت بین‌المللی صلیب سرخ و هلال احمر از سه رکن تشکیل شده است.

اولین آن، جمعیت‌های ملی مختلف مانند جمعیت هلال احمر ایران (IRCS) است.

دوم، فدراسیون بین‌المللی جمعیت‌های صلیب سرخ و هلال احمر (IFRC) است.

و رکن سوم، کمیته بین‌المللی صلیب سرخ  (ICRC).

فدراسیون بین‌المللی جمعیت‌های صلیب سرخ و هلال احمر، و کمیته بین‌المللی صلیب سرخ هر دو در ایران حضور دارند و با جمعیت ملی یا همان جمعیت هلال احمر ایران فعالیت‌های مشترک دارند.


برای آشنایی بیشتر به کانال تلگرام دفتر نمایندگی کمیته بین‌المللی صلیب سرخ در تهران بپیوندید


 نهضت بین‌المللی صلیب سرخ و هلال احمر با هدایت فدراسیون بین‌المللی در زمینه تأمین نیازهای بشردوستانه، در سال 2009 در خصوص یک رویکرد («خط مشی») مشترک درباره مهاجرت به منظور رسیدگی به این نیازها و هماهنگ کردن پاسخ بشردوستانه نهضت به آنها به توافق رسیدند.

این رویکرد مبتنی بر تجربه و تخصص جمعیت‌های ملی مختلف و کمیته بین‌المللی صلیب سرخ است، و اصول بنیادین نهضت بین‌المللی صلیب سرخ و هلال احمر را محترم می‌شمارد.

از این رو، نهضت اذعان داشت که آسیب‌پذیری و نیازهای مهاجران نه تنها ناشی از واقعیت‌های سخت زندگی است که مهاجران در کشورهای مبدأ خود باید با آنها مواجه شوند، بلکه همچنین از شرایط مهاجرت آنها در کشورهای عبوری و مقصد نیز ناشی می‌شود.

این رویکرد همچنین یک توصیف عملیاتی گسترده از مهاجران را شامل می‌شود که تمامی کسانی را که کشور مبدأ یا محل سکونت معمول خود را ترک گفته یا از آن می‌گریزند تا امنیت یا آینده بهتری را در خارج جستجو کنند و ممکن است در شرایط سخت قرار گرفته و به حمایت یا خدمات ضروری نیاز داشته باشند در بر می‌گیرد.

از این رو، رویکرد نهضت درباره مهاجرت شامل مهاجران اقتصادی، مهاجرانی که مقامات دولتی آنها را غیرقانونی تلقی می‌کنند، و همچنین پناهندگان و پناهجویانی که طبق حقوق بین‌الملل حمایت خاص به آنها تعلق می‌پذیرد نیز می‌شود.

نهضت صلیب سرخ و هلال احمر با تکیه بر حضور جهانی خود، بر پر کردن شکاف‌ها در مسیرهای مهاجرتی و کاهش درد و رنج مهاجران و خانواده‌های آنها تمرکز دارد.

در دهه گذشته، منطقه خاورمیانه و شمال آفریقا شاهد جابجایی‌های گسترده جمعیتی ناشی از مجموعه عواملی از جمله مخاصمات مسلحانه و دیگر شرایط خشونت‌آمیز، ناپایداری اقتصادی منجر به فقر و کمبود فرصت‌های شغلی، بلایای طبیعی، اثرات تغییرات اقلیمی و تخریب کلی محیط طبیعی بوده است.

بنابراین، مهاجران ممکن است قربانی پویایی مخاصمه شوند، ارتباط خود را از دست بدهند، و از خانواده خود جدا شوند، بمیرند و یا مفقود شوند، به دلیل آلودگی تسلیحاتی مجروح شوند، مورد بهره‌کشی اجباری یا دیگر سوء استفاده‌ها قرار گیرند، ممکن است مورد استثمار قرار گرفته و متحمل خشونت جنسیتی شوند.

بعضی از خط مشی‌های مهاجرتی نیز ممکن است در قرار دادن مهاجران در شرایط دشوار دخالت داشته باشند؛ برای مثال از طریق وادار کردن آنها به عبور از مسیرهای خطرناک‌تر، از جمله مسیرهایی که از مناطق تحت کنترل گروه‌های مسلح غیردولتی یا شبکه‌های جنایتکار قاچاق انسان می‌گذرند.

مهاجران ممکن است با نگرانی‌های حمایتی ویژه دیگری در ارتباط با مهاجرت، مانند اخراج اجباری یا بازگشت اجباری که در تناقض با اصل عدم بازگرداندن اجباری هستند، یا روش‌های مدیریت مرزی، از جمله استفاده بیش از اندازه از نیروی قهری، محرومیت از دسترسی به پناهجویی و شیوه‌های غربالگری مشکل‌ساز مواجه شوند، و غیره مواجه شوند.

نهضت صلیب سرخ و هلال احمر در موارد متعددی بر رشد نیازهای بشردوستانه مرتبط با مهاجرت تأکید کرده است. نهضت صلیب سرخ و هلال احمر، در بیشتر مناطقی که آنجا حضور دارد، برای پاسخگویی به نیازهای مهاجران، از جمله دسترسی به خدمات بهداشتی اولیه، با داوطلبان و کارکنان جمعیت‌های ملی همکاری می‌کند.

کمیته بین‌المللی صلیب سرخ، با استفاده از حضور عملیاتی خود در امتداد مسیرهای مهاجرت، و با همکاری جمعیت‌های ملی، کمک‌های درمانی و حمایت‌های پزشکی قانونی ارائه کرده، از بازداشتگاه¬های مهاجران بازدید کرده، و دسترسی به آب، بهداشت و غذا را در مواقع اضطراری بهبود می‌بخشد. کمیته بین‌المللی صلیب سرخ، به طور ویژه در محیط‌های بحرانی مانند بیمارستان‌ها، مراکز نگهداری، اردوگاه‌ها و شهرک‌های پناهندگان، از ارزش افزوده برخوردار است.

در ایران، کمیته بین‌المللی صلیب سرخ کار با و برای مهاجران را در شهر مشهد از سال 2013 آغاز کرده است. این پروژه همراه با یک شریک مردم‌نهاد محلی، به نام جمعیت حمایت از بهبودیافتگان (SRS)، و جمعیت هلال احمر ایران انجام می‌شود و هدف آن ارائه خدمات ضروری به ساکنان آسیب‌پذیر منطقه گلشهر و حومه شهر مشهد است که اکثر آنان را مهاجران افغانستانی بدون مدرک تشکیل می‌دهند.

این خدمات شامل مراقبت‌های بهداشتی اولیه، مراقبت‌های سلامت روان، کاهش آسیب (اعتیاد) و همچنین توانبخشی جسمی و حمایت از پیوندهای خانوادگی است.

همچنین، در سال 2022 به دنبال ورود موج جدیدی از آوارگان افغانستانی به ایران، جمعیت هلال احمر ایران، کمیته بین‌المللی صلیب سرخ و فدراسیون جهانی جمعیت‌های صلیب سرخ و هلال احمر یک برنامه اقتضایی برای پاسخگویی به نیازهای فوری بشردوستانه را به اجرا گذاشتند.

این برنامه شامل یک کارزار واکسیناسیون کووید 19 برای مهاجران و افزایش ظرفیت‌های جمعیت هلال احمر ایران برای حمایت از پیوندهای خانوادگی بود. همچنین، برای جلوگیری از مفقودشدن مهاجران یا جدا شدن خانواده‌ها از یکدیگر، با سایر جمعیت‌های ملی کشورهایی که در سرتاسر مسیرهای مهاجرت قرار داشتند نیز ارتباط ایجاد شد.

در سطح منطقه‌ای، جمعیت‌های ملی صلیب سرخ و هلال احمر نیز، فارغ از وضعیت حقوقی مهاجران، تلاش‌های خود را برای تسهیل دسترسی به خدمات ضروری و کمک‌های بشردوستانه به آنها، افزایش داده‌اند.

چندین جمعیت ملی راه‌های مبتکرانه‌ای را برای سازگاری با چالش‌های ناشی از محدودیت‌های عبور و مرور و سایر اقدامات مرتبط با بهداشت عمومی یافتند و در مناطق بسیاری به عنوان ارائه‌دهنده خدمات بشردوستانه ضروری شناخته شدند، و در نتیجه از معافیت‌های خاص آن بهره‌مند گشتند.

برای نمونه، در سال 2021، کمیته بین‌المللی صلیب سرخ با مشارکت جمعیت هلال احمر اردن از کارزار ملی واکسیناسیون کووید 19 وزارت بهداشت این کشور حمایت کرد. این کارزار شامل استقرار 30 تیم سیار واکسیناسیون می‌شد.

این تیم‌های سیار واکسیناسیون به افرادی از جمله مهاجران آسیب‌پذیر و ساکنان مناطق دورافتاده که خودشان قادر به مراجعه به مراکز واکسیناسیون نبودند سرکشی می‌کردند. در نهایت، بیش از 28000 دوز واکسن تزریق شد.

در آخر، ضمن اینکه نهضت صلیب سرخ و هلال احمر چالش‌های پیش روی مقامات دولتی در سطح ملی، منطقه‌ای و جهانی را به‌رسمیت می‌شناسد، و از فشارهای ناشی از افزایش شمار مهاجران بر خدمات عمومی آگاه است، با این حال، لازم است تا دولت‌ها برای مراقبت از کلیت جامعه خود پاسخ‌های فراگیری که مهاجران را نیز شامل می‌شود بیابند.

لذا شمول مهاجران در سیاست‌ها و برنامه‌های بهداشت عمومی نه تنها برای کاهش اثر مخاطرات بهداشتی بر خود مهاجران ضروری است، بلکه همچنین برای مدیریت بهداشت عمومی و در کل برای بهداشت نیز ضرورت دارد.

از این رو، آسیب‌پذیری خاص مهاجران باید در برنامه‌های بهداشت عمومی ملی لحاظ شود. برای اطمینان از دسترسی مهاجران به اطلاعات، لازم است راهبردهای مناسب دسترسی در اقدامات پیشگیرانه گنجانده شده و دسترسی برابر به خدمات مراقبت درمانی وجود داشته باشد.

همچنین، موانع اجتماعی، سیاسی و قانونی که از شمول مهاجران در پاسخ‌های بشردوستانه و دسترسی به خدمات ضروری جلوگیری می‌کنند، باید از طریق مقامات مربوطه برطرف گردند.

از این رو نهضت صلیب سرخ و هلال احمر آماده است از مقامات دولتی در ایران و در منطقه در جهت توسعه برنامه‌های بهداشت عمومی فراگیر و سازگاری سیستم‌های بهداشتی با نیازهای بهداشتی خاص مهاجران آسیب‌پذیر حمایت کند.

از توجه شما متشکرم.