برای آنکه معاهدات حقوق بین المللی بشردوستانه (IHL) و دیگر اسناد مربوطه مقبولیت جهانی یابند، لازم است تا دولتهای ملی از طریق فرآیند تصویب یا پذیرش آنها را رسماً بپذیرند. آنگاه دولتها باید در این خصوص قانون گزاری کرده و برای حفظ کامل کارآمدی قواعد حقوق بین المللی بشردوستانه اقدامات عملی و تنظیمی اتخاذ کنند.

معاهدات حقوق بین المللی بشردوستانه و دیگر اسناد مربوطه، موضوعات متنوعی را پوشش می دهند؛ از حمایت از کارکنان زخمی و بیمار نظامی، اسرای جنگی و غیرنظامیان، ممنوعیت یا تحدید استفاده از سلاح های خاص همچون مین های ضد نفر، سلاح های شیمیایی و بیولوژیک، و مهمات خوشه ای، تا ممنوعیت تاکتیک های رزمی خاص.

کنوانسیون های ژنو 1949 و پروتکل های الحاقی 1977 و 2005 شاکلۀ حقوق بین المللی بشردوستانه را تشکیل می دهند. تمامی دولتها این کنوانسیون ها را پذیرفته اند و بنابراین مقید به تعهدات موجود در آنها می باشند. در طول سالها، معاهدات مختلف و سایر اسنادی که موضوعات ویژه حقوق بین المللی بشردوستانه را تنظیم می کنند به تصویب رسیدند.

برای آن که قواعد حقوق بین المللی بشردوستانه به طور واقعی تأثیرگذار باشند مهم است که دولتها معاهدات متعدد و دیگر اسناد مرتبطی را که بدنۀ حقوق بین المللی بشردوستانه را می سازند به تصویب رسانده یا بپذیرند. هرچند که تصویب این معاهدات تنها اولین قدم است.

اغلب اسناد حقوق بین المللی بشردوستانه دولت ها را ملزم می کنند تا بعضی اقدامات داخلی خاص برای انطباق با آنها از جمله اتخاذ تمهیدات قانونی، تنظیمی و عملی را عهده دار شوند. برای مثال، طبق کنوانسیون های ژنو، دولت ها ملزم به پایان دادن به تمامی موارد نقض در این خصوص و پیگیری قانونی و مجازات آن دسته از تخلفات مهم که «نقض جدی» نامیده شده و به عنوان جنایت جنگی تلقی می شود هستند.

از جمله تمهیدات عملی که دولتها می توانند به کار گیرند عبارتند از: گنجاندن حقوق بین المللی بشردوستانه در کتب آموزشی و دفترچه راهنماهای نظامی، علامت گذاری اشیائی همچون اماکن میراث فرهنگی، و صدور کارت شناسایی برای مبارزان و اشخاص مورد حمایت. به علاوه، دولت ها می باید آگاهی در خصوص حقوق بین المللی بشردوستانه را گسترش دهند.

به منظور تسهیل تمامی این امور، دولتهای بسیاری کمیته های ملی حقوق بشردوستانه و نهادهای بین وزارتخانه ای مشابهی را تأسیس کرده اند.

کمیتۀ بین المللی صلیب سرخ نقش کلیدی در حمایت از اجرا و تقویت حقوق بین المللی بشردوستانه در سطح ملی ایفا می نماید. سرویس مشورتی کمیته بین المللی صلیب سرخ توصیه های حقوقی و مشورت های فنی به مقامات دولتی ارائه می دهد؛ این سرویس ابزارهای تخصصی برای اجرای حقوق بین المللی بشردوستانه شامل کیت های تصویب، نمونه قوانین، گزاره برگ های موضوعی، دفترچه راهنمای جامع اجرای ملی حقوق بین المللی بشردوستانه، ارائه می دهد و از کار کمیته های حقوق بشردوستانه و نهادهای مشابه حمایت می کند.