هنگامی که مردم در جریان بلایا یا جنگ ها، یا مهاجرت، می میرند، باید با اجساد آنها با احترام رفتار شده و کرامتشان رعایت گردد؛ و ضرورت دارد تا بقایای افراد مورد جستجو قرار گرفته، بازیابی و شناسایی شوند. چنین تکالیفی بخشی از کار بشردوستانه هستند که علم پزشکی قانونی ابزار و تخصص بی بدیلی را برای انجام آنها در اختیارمان قرار می دهد.
شناسایی موقعیت مکانی و تحلیل بقایای انسانی کاری دشوار است مخصوصاً هنگامی که اجساد در گورهای مخفی دفن شده باشند؛ هنگامی که شمار بقایای شناسایی نشده صدها یا بیشتر باشد، تحلیل و شناسایی آنها حتی دشوارتر نیز می شود. کمیته ی بین المللی صلیب سرخ در جستجو، بازیابی، تحلیل، شناسایی و مدیریت شمار زیاد بقایای شناسایی نشده ی انسانی در مراحل مختلف نگهداری به مقامات محلی و مسئولین پزشکی قانونی مربوطه مشاوره داده، آموزش داده و از آنها حمایت می کند. حتی در مواقعی که امکانات پزشکی قانونی بسیار پیشرفته باشد، انجام چنین کارهایی از توان مقامات محلی و مسئولین پزشکی قانونی به تنهایی خارج است. کمیته ی بین المللی صلیب سرخ بر ایجاد ظرفیت های پایدار و بومی پزشکی قانونی متمرکز است چراکه کمکهای خارجی اغلب نمی تواند برای مدت زمان انجام چنین پروژه هایی که ممکن است برای دهه ها به طول انجامد ادامه داشته باشد. همچنین، کمیته ی بین المللی صلیب سرخ استفاده از بهترین روشهای علمی را اشاعه داده و آموزشهای مقتضی را نیز ارائه می کند.
خدمات پزشکی قانونی کمیته ی بین المللی صلیب سرخ متناسب با نیازها بوده و بخشی از رویکرد کلی کار بشردوستانه است که چنین موضوعاتی را در قالب فعالیتهای حمایتی، رهنمون های حقوقی، حمایت های اجتماعی روانی، خدمات بهداشتی، کمکهای اقتصادی، دسترسی به آب و سرپناه پایدار، و کاهش آثار بشردوستانه ی آلودگی تسلیحاتی شامل می شود.
درگیری مسلحانه
طبق حقوق بین المللی بشردوستانه، بقایای انسانی اشخاصی که در جریان درگیری مسلحانه کشته شده اند باید با رعایت کرامت انسانی آنها رسیدگی شده و به طور مناسبی مدیریت شوند. هرچند که اغلب در شرایط درگیری این امکان وجود ندارد که بقایای انسانی کشته شدگان ازجمله سربازان و غیرنظامیان سریعاً بازیابی شده یا به درستی مدیریت شوند. در موارد بسیاری، افرادی که از خانواده های خود جداشده اند یا در زمره ی مفقودین اجباری به حساب می آیند، ممکن است پیش از آنکه بتوانند به آغوش عزیزان خود برگردند فوت شوند و محل بقایای آنها نامعلوم باقی بماند. درخواستها برای استفاده از تخصص پزشکی قانونی، از جمله برای خدمات پزشکی قانونی کمیته ی بین المللی صلیب سرخ، از طرف مقامات دولتی و کارشناسان بومی رو به افزایش است؛ آنها متعهد هستند تا وظایف خود را تحت حقوق بشردوستانه در خصوص مدیریت اجساد و اطلاع رسانی به خانواده های عزادار انجام دهند. کمیته ی بین المللی صلیب سرخ در کاراکاس به خانواده های مفقودین کمک می کند تا نیازهای اجتماعی روانی، اقتصادی و حقوقی خود را تأمین کنند. همزمان، کمیته ی بین المللی صلیب سرخ برای ایجاد ظرفیتهای لازم پزشکی قانونی و توسعه سازوکارهای ضروری در جهت بهبود ارتباطات، همکاری ها و هماهنگی ها میان کنشگرانی که مسئولیت تعیین سرنوشت مفقودین را بعهده دارند با مقامات همکاری می کند.
حوادث و بلایا
پس از وقوع یک حادثه ی طبیعی یا حادثه ی ایجاد شده به دست بشر، لازم است تا بقایای انسانی کشته شدگان در زمان مناسب جمع آوری شده، به خوبی مدیریت شده و در بهترین حالت شناسایی شوند. این کار حیاتی است. این کار مخصوصاً در مواقعی که زیرساخت های بومی فروپاشیده است می تواند بسیار پرچالش باشد. کمیته ی بین المللی صلیب سرخ در کنار ارائه ی نظر مشورتی و آموزش، کمکهای مادی نیز برای این منظور به مقامات محلی و واکنش دهندگان اولیه ارائه می کند. آموزش ها و مشاوره هایی که توسط کمیته ی بین المللی صلیب سرخ ارائه می شود، اولین واکنش دهندگان را قادر می سازد تا اطلاعاتی که احتمال شناسایی جسد را افزایش می دهند جمع آوری و ضبط کنند. آگاهی خانواده ها از این که بقایای انسانی عزیزانشان به درستی مورد رسیدگی قرار گرفته و شأن مناسب ایشان رعایت شده است، مایه ی تسلی خاطر برای آنها خواهد بود.
در نپال، کمیته ی بین المللی صلیب سرخ برای ارتقاء واکنش دهی به بلایا و توسعه ی پایدار ظرفیت ها شامل مدیریت بقایای انسانی، با امدادگران خط اول، صلیب سرخ نپال و مقامات ملی همکاری می کند.
مهاجرت
بقایای انسانی شناسایی نشده در مسیرهای مهاجرتی ممکن است به حدی انباشته شوند که امکانات پزشکی قانونی محلی از رسیدگی در رسیدگی به آنها مستأصل شود؛ این اتفاق ممکن است مانع از آگاهی خانواده های قربانیان از سرنوشت عزیزانشان، و متعاقباً عدم بازیابی بقایای آنان و سوگواری برایشان شود. کمیته ی بین المللی صلیب سرخ با مقامات محلی و مسئولین پزشکی قانونی برای ایجاد پروتکل ها و دستورالعمل های استاندارد، و بهبود راهبردهای همکاری و ارتباطات در این زمینه همکاری می کند.
در مکزیک، کمیته ی بین المللی صلیب سرخ و جمعیت صلیب سرخ مکزیک برای ارائه ی کمک به و حمایت از (خدمات اولیه درمانی، دسترسی به آب و بهداشت، خدمات بازپیوند خانوادگی، و غیره) مهاجرانی که به مقصد مکزیک سفر می کنند یا برای مهاجرت از این کشور عبور می کنند با یکدیگر همکاری می کنند. همچنین، کمیته ی بین المللی صلیب سرخ با خدمات پزشکی قانونی کار می کند تا پروتکل ها و دستورالعمل های داخلی را به منظور بهبود مدیریت و شناسایی بقایای انسانی ایجاد کنند.