សម្ដេចមហាបវរធិបតី ហ៊ុន ម៉ាណែត នាយករដ្ឋមន្ត្រីនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា ជាទីគោរព
ឯកឧត្តមលី ធុជ ប្រធានសន្និសីទត្រួតពិនិត្យឡើងវិញលើកទី៥
ឯកឧត្តម លោកជំទាវ លោក លោកស្រី និងក្រុមការងារទាំងអស់ ជាទីគោរព និងជាទីរាប់អាន
ខ្ញុំមានសេចក្តីសោមនស្សរីករាយតំណាងឱ្យគណៈកម្មាធិការអន្តរជាតិនៃកាកបាទក្រហម ឡើងថ្លែងសុន្ទរ កថានៅក្នុងសន្និសីទត្រួតពិនិត្យឡើងវិញលើកទីប្រាំនៃអនុសញ្ញាហាមប្រាមការប្រើប្រាស់មីនប្រឆាំងមនុស្ស។ ប្រទេសកម្ពុជា គឺជាផ្នែកមួយនៃបណ្ដុំចលនាសកលសម្រាប់ពិភពលោកមួយដែលគ្មានមីន ហើយខ្ញុំសូមថ្លែងអំណរគុណដល់ម្ចាស់ផ្ទះកិច្ចប្រជុំ ដែលបានស្វាគមន៍ពួកយើងមកកាន់តំបន់បេតិកភណ្ឌពិភពលោកដ៏ពិសេសនេះនៅខេត្តសៀមរាប។
ខ្ញុំសូមចាប់ផ្ដើម ដោយរំលឹកឡើងវិញនូវហេតុផលមនុស្សធម៌ ដែលបញ្ជាក់ពីអនុសញ្ញានេះ។ នៅពេលដែលអនុញ្ញានេះត្រូវបានអនុម័តក្នុងឆ្នាំ ១៩៩៧ ភាគច្រើនលើសលប់នៃជនរងគ្រោះដោយសារគ្រាប់មីនគឺជាប្រជាជនស៊ីវិល ដែលភាគច្រើនជាជនភៀសខ្លួនកំពុងវិលត្រលប់ទៅស្រុកកំណើតរបស់ខ្លួននិងព្យាយាមកសាងជីវិតរបស់ពួកគេឡើងវិញ ឬក៏ជាកសិករ ដែលកំពុងប្រកបរបរចិញ្ចឹមជីវិតលើដីរបស់ពួកគេ។ ចំនួនជនរងគ្រោះច្រើនតែជាកុមារ ដែលជីវិតវ័យក្មេងរបស់ពួកគេបានបាត់បង់យ៉ាងឆាប់រហ័ស ឬក៏អាចផ្លាស់ប្ដូរជារៀងរហូត បន្ទាប់ពីជាន់លើគ្រាប់មីនរួច មិនថានៅពេលពួកគេធ្វើដំណើរទៅសាលារៀន ឬក៏កំពុងលេងក្រៅផ្ទះនោះទេ។
បើទោះបីជាមានការវិវឌ្ឍគួរឱ្យកត់សម្គាល់ចាប់តាំងពីពេលនោះមកក៏ដោយ ផលវិបាកដ៏សោកសង្រេងទាំងនោះនៅតែបន្តវាយប្រហារលើប្រជាជនស៊ីវិល ដែលទទួលរងនូវការឈឺចាប់។ ភាពចាំបាច់ផ្នែកមនុស្សធម៌ក្នុងការបញ្ចប់អាវុធដោយមិនរើសមុខ និងគាំទ្រដល់ជនរងគ្រោះដោយសារគ្រាប់មីន នៅតែជាចំណុចអាទិភាពនាពេលបច្ចុប្បន្ន ដូចពេលដែលអនុសញ្ញានេះត្រូវបានអនុម័ត។
មហិច្ឆតារួមរបស់យើងក្នុងការសម្រេចឱ្យបានពិភពលោកមួយដែលគ្មានមីននៅឆ្នាំ២០២៥ គួរឱ្យសោកស្ដាយ ដែលនៅមិនអាចសម្រេចបាននៅឡើយ។ ភាពយឺតយ៉ាវនៃការបោសសម្អាតគ្រាប់មីន និងការពន្យារពេលម្ដងហើយម្ដងទៀត គឺជាបញ្ហាមួយ ដែលគួរឱ្យព្រួយបារម្ភយ៉ាងខ្លាំង។ ក៏ដូចគ្នានេះដែរ ក៏មានការចោទប្រកាន់ពីការបំពានលើអនុសញ្ញា និងការខ្វះខាតគួរឱ្យកត់សម្គាល់ក្នុងការផ្ដល់ជំនួយដល់ជនរងគ្រោះដោយសារមីន ហើយនេះនៅមិនទាន់លើកឡើងពីអត្រាយឺតយ៉ាវនៃសកលភាវូបនីយកម្មនៅឡើយផង។
យ៉ាងណាក៏ដោយ យើងនៅមានហេតុផលជាច្រើន ដែលជាមោទនភាព៖ ជាងបីភាគបួននៃរដ្ឋសមាជិកនៃអង្គការសហប្រជាជាតិ ត្រូវបានចងភ្ជាប់ដោយអនុសញ្ញានេះ។ ចាប់តាំងពីឆ្នាំ១៩៩៧ មីនរាប់លានគ្រាប់ដែលបានស្តុកទុក ត្រូវបានបំផ្លាញដោយរដ្ឋភាគី។ ផ្ទៃដីដ៏ធំធេងត្រូវបានបោសសម្អាត ហើយបានប្រគល់ត្រឡប់ សម្រាប់ប្រើជាដីដែលមានសុវត្ថិភាព។
សមិទ្ធផលដ៏សំខាន់ទាំងនេះ ធ្វើឱ្យខ្ញុំមានសង្ឃឹមថា យើងអាចរកដំណោះស្រាយលើបញ្ហាប្រឈមទាំងឡាយ ដែលមានរយៈពេលយូរ និងថ្មីៗ។ យើងទទួលបានការលើកទឹកចិត្តដោយកំណើននៃការយកចិត្តទុកដាក់លើបញ្ហាសំខាន់ដូចជា គ្រាប់មីនប្រឆាំងមនុស្សកែឆ្នៃ បរិយាប័ន្នផ្នែកសេដ្ឋកិច្ចសង្គមសម្រាប់អ្នករស់រានមានជីវិតពីគ្រាប់មីន ការអប់រំអំពីគ្រោះថ្នាក់នៃគ្រាប់មីន ការបំផ្លាញបរិស្ថាន និងសក្ដានុពលនៃភាពជឿនលឿនយ៉ាងឆាប់រហ័សនៃបច្ចេកវិទ្យាក្នុងការបោសសម្អាតមីន។
ឯកឧត្តម លោកជំទាវ លោក លោកស្រី
យើងត្រូវពង្រឹងជំហររឹងមាំ ក្នុងការធានាឱ្យមានសកលភាវូបនីយកម្ម និងការអនុវត្តប្រកបដោយប្រសិទ្ធភាពនៃអនុសញ្ញានេះ ហើយត្រូវបញ្ចេញមតិក្នុងការការពារបទដ្ឋានមនុស្សធម៌របស់អនុសញ្ញានេះ។
- នេះមានន័យថា ជាដំបូង ត្រូវនិយាយប្រឆាំងនឹងការប្រើប្រាស់មីនប្រឆាំងមនុស្សដោយបុគ្គលណាម្នាក់ នៅកន្លែងណាក៏ដោយ មិនថាក្នុងកាលៈទេសៈបែបណា។ គ្មានហេតុផលណាក្នុងការប្រើប្រាស់ ឬផ្ទេរអាវុធ ដែលធ្វើឲ្យខាតបង់ជីវិតមនុស្សមិនរើសមុខ និងយូរអង្វែងនោះទេ ដូចដែលប្រជាជនកម្ពុជាបានដឹងយ៉ាងច្បាស់ផងដែរ។
- ទីពីរ ត្រូវធ្វើការឥតឈប់ឈរ ដើម្បីឆ្ពោះទៅរកសកលភាវូបនីយកម្មនៃអនុសញ្ញានេះ
- ហើយទីបី ត្រូវដោះស្រាយការចោទប្រកាន់អំពីការរំលោភលើអនុសញ្ញានេះភ្លាមៗ ស្របពេលដែលត្រូវរារាំងការបំពានផងដែរ។
អ្នកអាចពឹងផ្អែកលើ ICRC ដើម្បីបំពេញកាតព្វកិច្ចរបស់យើង តាមរយៈការចូលរួមជាមួយរដ្ឋភាគី និងដៃគូដទៃទៀត ដើម្បីសម្រេចគោលដៅនៃអនុសញ្ញានេះ។
ក្នុងបរិបទនេះ ខ្ញុំសូមថ្លែងអំណរគុណយ៉ាងជ្រាលជ្រៅចំពោះរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា និងសម្តេចមហាបវរធិបតី ហ៊ុន ម៉ាណែត នាយករដ្ឋមន្ត្រីនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា ដែលបានទទួលស្គាល់តួនាទីរបស់អង្គការរបស់ខ្ញុំក្នុងការអភិវឌ្ឍ និងអនុវត្តអនុសញ្ញានេះ។
ពានរង្វាន់ដែលយើងទើបតែទទួលបានគឺជាសក្ខីកម្មមួយនៃការតាំងចិត្តដែលមិនចេះនឿយហត់របស់សមាជិកទាំងអស់នៃចលនាអន្តរជាតិ កាកបាទក្រហម និងអឌ្ឍចន្ទក្រហមរបស់យើង។ ជាពិសេស ខ្ញុំសូមសរសើរដល់កាកបាទក្រហមកម្ពុជា ចំពោះកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងដ៏យូរអង្វែង ក្នុងការដោះស្រាយផលវិបាកមនុស្សធម៌ដ៏សោកសង្រេង ពីមីនប្រឆាំងមនុស្ស។ ខ្ញុំក៏រីករាយនឹងរាយការណ៍ផងដែរថា សមាគមជាតិចំនួន៥ ផ្សេងទៀត ក៏បានចូលរួមយ៉ាងសកម្មក្នុងសន្និសីទនេះផងដែរ។
ពានរង្វាន់នេះគឺជាការរំលឹកពីអ្វីដែលយើងអាចសម្រេចបានក្នុងការធ្វើការរួមគ្នា ដើម្បីបង្ការ និងបន្ធូរបន្ថយការឈឺចាប់របស់ជនរងគ្រោះដោយសារមីន។
ឯកឧត្តម លោកជំទាវ លោក លោកស្រី
យើងខ្ញុំសូមអំពាវនាវដល់អ្នករាល់គ្នាឱ្យកំណត់គោលដៅប្រកបដោយមហិច្ឆិតាសម្រាប់រយៈពេល ៥ ឆ្នាំខាងមុខ ដើម្បីធ្វើសកម្មភាពជាបន្ទាន់ ដែលទាមទាររកដំណោះស្រាយលើបញ្ហាប្រឈម ដែលសហគមន៍រងផលប៉ះពាល់ដោយសារមីន កំពុងជួបប្រទះនាពេលបច្ចុប្បន្ននេះ ហើយជាពិសេសទៀតនោះ គឺដើម្បីប្រែក្លាយទស្សនៈវិស័យរួមគ្នារបស់យើងលើពិភពលោកដែលគ្មានមីនឱ្យក្លាយជាការពិត។