سفر یک مادر از اندوه تا دیدار دوباره:
زندگی برای عزیزه*، زنی از کابل، مجموعهای از چالش ها بوده است. چندین سال پیش، او شوهرش را در اثر درگیریهای مسلحانه در افغانستان از دست داد و به عنوان تنها سرپرست سه فرزندش، دو پسر و یک دختر باقی ماند. عزیزه که مصمم بود آیندهای امن برای فرزندانش فراهم کند، دعوت برادرش را برای مهاجرت به یک کشور همسایه پذیرفت.
اما این سفر ضربهی دیگری را به همراه داشت. پس از عبور از مرز، پسر بزرگش که آن زمان تنها ۱۶ سال داشت، بدون هیچ اثری ناپدید شد. او با چشمانی پر از احساسات به یاد میآورد: ”همه جا دنبال او گشتم. از دست دادن پسر بزرگم غیر قابل تحمل بود، مخصوصاً بعد از این که شوهرم را از دست داده بودم.“
با وجود جستجوی فراوان و پرسوجوی بی شمار، عزیزه نتوانست پسرش را پیدا کند. وقتی امید برای دیدار دوباره کم رنگ شد، او در نهایت با دو فرزند دیگرش به کابل بازگشت. زندگی در خانه پر از دشواری بود و عزیزه برای پرداخت کرایه و تأمین غذای فرزندانش در خانه های همسایه ها به عنوان خدمه کار می کرد.
روزی همسایهای که داستان عزیزه را شنیده بود، او را از وبسایت ”Trace the Face“ و کمکهای کمیتهٔ بینالمللی صلیب سرخ (آی سی آر سی) برای جستجوی افراد مفقود باخبر ساخت. این اطلاعات فصل تازهای از امید را برایش گشود.
عزیزه میگوید که خیرالله، همسایهاش، نقش مهمی در آغاز دوبارهٔ جستجو داشت: ”همسرم برایم از پسر گمشدهٔ عزیزه گفت. این مرا به یاد دوستی انداخت که وبسایتی برای پیدا کردن عزیزان مفقود میشناخت. مه عکس پسر عزیزه را برای دوستم فرستادم و او کمک کرد تا او را در وبسایت Trace the Face پیدا کنیم.“
کارمند آی سی آر سی، نور ولی زدران [راست] با عزیزه [وسط] و همسایهاش خیرالله [چپ] گفتگو میکند. (عکس: آی سی آر سی/پرویز احمد فیضی)
آنها با هم به دفتر آی سی آر سی در کابل رفتند. نور ولی زدران، کارمند آی سی آر سی که در جستجو و وصل دوبارهٔ اعضای جداشدهٔ خانواده کمک میکند، میگوید: ”ما عکس پسر عزیزه را در وبسایت تأیید کردیم، شمارهٔ مرجع را یاد داشت نموده و فورم های لازم را تکمیل کردیم. در مدت ده روز فهمیدیم که پسر او در یکی از کشورهای اروپایی زندگی میکند و میخواهد دوباره ارتباط برقرار کند. برقراری تماس میان عزیزان جدا شده فقط یک تماس تلفنی ساده نیست؛ این یک خط ارتباطی برای بازگرداندن امید، درمان زخم ها و دادن دلیلی تازه برای ادامهٔ زندگی به خانوادهها است.“
آن لحظهٔ التیام بخش در یک بعدازظهرعادی برای عزیزه فرا رسید، زمانی که او در خانه مشغول کار بود. همسر خیرالله با تلفن همسرش به در خانه آمد. عزیزه میگوید: ”پسرم پشت خط بود. من تلفن ندارم و برای نخستین بار پس از تقریباً ده سال صدای پسرم را میشنیدم. احساسم وصف ناپذیر بود. اشک شادی از چشمانم جاری شد. باورم نمیشد که خودش باشد.“
از آن روز به بعد، عزیزه و پسرش به طور منظم در تماس ماندهاند، و خندهها، دل نگرانیها و جزئیات عادی زندگی که برای مدت طولانی از دست رفته بود، دوباره با هم شریک میکنند.
پس از دو سال سکوت دوباره یکجا شدند:
نادر بر دروازهٔ دفتر کمیتهٔ بینالمللی صلیب سرخ در شهر جلالآباد، ولایت ننگرهار، در میزند. (عکس: آی سی آر سی/ذبیحالله شینواری)
نادر، باشندهٔ قریهٔ لغرجو در ولسوالی کوت ولایت ننگرهار، هنگام دیدار از دفتر آی سی آر سی در جلالآباد، سفری را به یاد می آورد که با جدایی، ترس و در نهایت آرامش همراه بود. دو سال و نیم پیش، برادرانش ظاهر شاه و سازنور با هم از افغانستان رفتند؛ اما در جایی از ایران راههایشان از هم جدا شد. در حالی که ظاهر سرانجام به اروپا رسید، سازنور بدون هیچ نشانهای ناپدید گردید.
ظاهر داستان خود را با دوستانش در بلجیم در میان گذاشت و آنان او را تشویق کردند تا با جمعیت صلیب سرخ تماس بگیرد، نهادی که به وصل دوبارهٔ خانوادههای جداشده بر اثر منازعات مسلحانه، مهاجرت یا حوادث طبیعی کمک میکند. به دنبال این پیشنهاد، ظاهر به جمعیت صلیب سرخ بلجیم مراجعه کرد و درخواست جستجو برای برادر گمشدهاش را ثبت نمود.
جمعیت صلیب سرخ بلجیم این درخواست را با آی سی آر سی در افغانستان شریک ساخت و سپس با جمعیت هلال احمر افغانی به اشتراک گذاشته شد. کارکنان هلال احمر افغانی از خانهٔ سازنور در قریهاش دیدار کردند و دریافتند که او توانسته است به خانه برگردد. پیامی از صلیب سرخ، یک نامهٔ دستنویس با خبر کوتاه خانوادگی جمعآوری و به ظاهر در بلجیم رسانده شد و نگرانی او در مورد سلامت برادرش را برطرف ساخت.
نادر [راست] همراه با یکی از کارمندان کمیتهٔ بینالمللی صلیب سرخ در دفتر این کمیته در جلالآباد، ولایت ننگرهار. (عکس: آی سی آر سی/ذبیحالله شینواری)
او میگوید: ”زندگی زمانی خالی به نظر می رسد که ندانید عزیزتان زنده است یا مرده. سپاس از آی سی آر سی که ما توانستیم با ظاهر ارتباط بگیریم و او را از رنج ندانستن رهایی دهیم.“ نادر اضافه میکند که به خانوادههای دیگر در قریه توصیه میکند برای جستجوی عزیزان مفقود خود با آی سی آر سی تماس بگیرند.
وبسایت Trace the Face
“تریس د فیس” وبسایتی است که توسط جمعیتهای صلیب سرخ و هلال احمر ایجاد شده و به مهاجران و خانوادههایشان کمک میکند تا دوباره با هم ارتباط برقرار کنند. این وبسایت که در سال ۲۰۱۳ توسعه یافته، برای پشتیبانی از خانوادههایی طراحی شده است که در جریان مهاجرت به دلیل جنگ، خشونت یا حوادث طبیعی تماس خود را با عزیزانشان از دست دادهاند. افرادی که ارتباطشان با عزیزان شان قطع شده میتوانند عکس خود را در گالری مجازی این وبسایت نصب کنند تا اقارب ایشان آنها را شناسایی کرده و راهی برای برقراری دوبارهٔ تماس بیابند. در صورتی که کسی عکس یکی از عزیزانش را شناسایی کند، آی سی آر سی روند وصل دوباره را آغاز میکند.
در حال حاضر۷،۳۴۱ عکس در وبسایت “Trace the Face” گذاشته شده است که از این میان ۱،۹۷۱عکس که بیش از یک چهارم آن مربوط به افغانهایی است که به دنبال اعضای خانوادهٔ مفقود خود هستند. بسیاری از خانوادهها در مسیر مهاجرت از هم جدا میشوند و نمیدانند چگونه دوباره با عزیزان خود ارتباط برقرار کنند.
هر کسی که در جستجوی بستگان گمشده خود به دلیل جنگ، مهاجرت یا فاجعه است، میتواند به نزدیک ترین دفتر آی سی آر سی یا جمعیتهای صلیب سرخ و هلال احمر مراجعه کرده و راهنمایی و کمک دریافت کند.
آی سی آر سی و جمعیتهای ملی صلیب سرخ و هلال احمر در سراسر جهان با هم همکاری میکنند تا افراد مفقود را پیدا کرده و آنان را از طریق خدمات “پیوند خانوادهها” دوباره با عزیزان شان وصل نمایند. این خدمات شامل جستجوی افراد مفقود، برقرار کردن تماس میان اعضای جداشدهٔ خانواده، پیوند دوبارهٔ خانوادهها و روشن ساختن سرنوشت و محل افرادی است که هنوز ناپدید هستند.
اگر شما در تلاش برای پیدا کردن یکی از بستگان گمشدهٔ خود هستید، به وبسایت ما مراجعه کنید یا با خط تلفن خدمات “پیوند خانوادهها” به شمارهٔ +93 729 140 641 تماس بگیرید.