انفجارها بیمارستان صحرایی صلیب سرخ در غزه را در حالی که کادر درمانی برای موج مجروحان آماده می­‌شوند به لرزه افکند.

نوشته دکتر سندی اینگلیس

انفجارها نشانه هستند.

بوم. و دوباره: بوم.

موج تلفات جمعی قریب‌الوقوع است.

در روزهای اخیر در منطقه ساحلی المواسی در انتهای جنوبی نوار غزه، آنگاه که خصومت‌ها به یک اردوگاه آوارگان در نزدیکی اماکن کمیته بین‌المللی صلیب سرخ رسید، ده‌ها نفر کشته و شماری زخمی شدند. در عرض چند دقیقه همجوار این محل، بیمارستان صلیب سرخ که من در آن کار می‌­کنم، شروع به پذیرش بیماران کرد.

من در بخش اداری بیمارستان، و در جلسه­‌ای درباره کارکنان و فهرست انجام کارها نشسته بودم که مشخصاً صدای بلند انفجاری را شنیدیم.

موج انفجار به من برخورد. دیوارهای چادر بیمارستان با شوک امواج تکان می‌خورد. متوجه شدیم که چه اتفاقی پیش روست و اکثر کارکنان (فلسطینی‌­های محلی و بین‌المللی) برای آماده‌­سازی به بخش اورژانس رفتند.

اما وقت نبود. در هرج و مرج جنگ، شما خودتان را سازگار می­‌کنید.

من در ورودی بیمارستان ایستاده بودم و آمبولانس‌­ها به داخل می‌­آمدند، مواقعی به معنای واقعی کلمه زمان متوقف می‌­شد و امدادگران برای گرفتن برانکارد بیرون می‌ریختند، و هر بیمار را به قسمتی از بیمارستان که لازم بود به آنجا بروند و بر اساس رنگ دسته­‌بندی شده بود هدایت می­‌کردند.

منطقه قرمز: مرد جوانی که یکی از بازوانش متصل به تکه‌­هایی پوست از شانه آویزان است و زخم­‌های ترکش در سراسر قفسه سینه و شکم دارد. نیازمند رسیدگی فوری. جانش در خطر است. و به احتمال زیاد قطع عضو خواهد شد.

منطقه زرد: یک کودک نوپا که از درد جیغ می‌­کشد، تمام اندام‌­ها متصل هستند، اما یک شکستگی واضح دیده می‌­شود، و از بریدگی‌های کم عمق خونریزی دارد. نیاز به اشعه ایکس و اسپلینت. شاید چند بخیه.

سردخانه: جسدی که چنان سوخته است که قابل شناسایی نیست. پیچیده شده در یک ملحفه.

در این روز، بیش از ۵۰ بیمار مجروح به بیمارستان صحرایی ما آمدند و با وجود تمام تلاش‌­های ما، هشت نفر از آنها پس از ورود جان خود را از دست دادند. اجساد 14 نفری که قبلاً کشته شده‌­بودند نیز آورده شدند.

پزشکان و پرستارانی که من با آنها کار می‌­کنم، چه کارکنان محلی و چه کارکنان بین‌­المللی، با حوادث تلفات جمعی (شرایط بحرانی که معمولا بیشتر از تجهیزات استاندارد و سطح توان کارکنان است) ناآشنا نیستند. متاسفانه، در عرض پنج روز در طول هفته گذشته ما سه مورد حادثه این‌چنینی داشتیم.

وقتی چنین اتفاقی می‌افتد، ما بر روی کاری که در دست است (درمان کسانی که به آن نیاز دارند) تمرکز می‌کنیم. داخل چادرهای گرم، شما تحلیل و بررسی می­‌کنید، عمل می­‌کنید، بخیه می‌­زنید.

صدای شلیک گلوله و انفجار فاصله زیادی ندارد، که خود عنصر ترس را برای بیمارانی که تا کنون نیز در وحشت زندگی می­‌کردند اضافه می‌­کند. آنها که هوشیار هستند ممکن است وحشت‌­زده یا هراسان باشند. برخی از آنها خاموش هستند (در شوک) یا برای خانواده‌­شان فریاد می‌­زنند. بعضی نیاز به آرام‌­بخش دارند.

پس از کمک به یک بیمار، نوبت تخت بعدی است. ارزیابی می‌­کنید، نوشته‌­ها را می­‌خوانید، گچ می‌­گیرید. و دوباره تخت بعدی. همه در اطراف شما اعضای خانواده فریاد می‌­زنند، مردم سوگواری می­‌کنند، ناظران فریاد می­‌کشند. کارکنان هم، هر چند به وضوح تروما زده‌­اند، همچنان به کارشان ادامه می‌­دهند.

مردم بیمارستان‌­ها را (حتی آنهایی که از کرباس و برزنت ساخته شده‌­اند) به دید بهشتی امن در حین جنگ می‌­نگرند. طبق حقوق بین‌­المللی بشردوستانه، بیمارستان­‌ها مکان­‌های محافظت شده‌ای هستند تا کسانی که به کمک نیاز دارند بتوانند مراقبت‌­های پزشکی و درمان دریافت کنند.

در جایی مانند غزه، که هیچ غیرنظامی احساس امنیت نمی­‌کند، یک وضعیت ناممکن (catch-22*) ایجاد می‌­شود. مردم می‌­خواهند نزدیک بیمارستان باشند، تا از این طریق احساس کنند کمتر در معرض خطر قرار دارند. در عین حال، ما فضای محدودی داریم و در تلاشیم به شرایط اضطراری در مقیاس بزرگ که در آن جان ده­‌ها نفر در معرض خطر است پاسخ دهیم.

معمولا قبل از موج بزرگ مصدومان، شما زمان برای جمع­‌کردن کارکنان و محول کردن نقش‌­ها، آماده‌­سازی تخت تریاژ و جعبه­‌های کمک­ مصدومیت جمعی با تجهیزات اضافی، و اطلاع‌­رسانی سریع از آنچه پیش روست دارید. اما هفته گذشته، از آنجا که انفجارها به بیمارستان صحرایی بسیار نزدیک بود، بیماران ظرف شش دقیقه به بیمارستان رسیدند.

جراحات مانند جراحاتی است که ما به طور مداوم از زمان افتتاح بیمارستان صحرایی در اواسط ماه مه دیده­‌ایم و مانند آنچه از ماه اکتبر در سراسر نوار غزه دیده شده است. برخی از آنها از لحاظ جسمی بهبود می‌­یابند. و بعضی بدون عضو زندگی خواهند کرد. اما آسیب‌­های روانی، به ویژه برای کودکان، آنچنان سنگین است که برای سال‌ها باقی خواهند ماند. این همیشه یک دغدغه بزرگ است و با من باقی می‌­ماند.

برخی از مجروحانِ هفته گذشته، به جراحی‌­های بیشتری نیاز خواهند داشت. بسیاری از آنها برای بهبودی به فیزیوتراپی و حمایت سلامت روان نیاز دارند.

بعد از رسیدگی به بیماران، نظافت می­‌کنیم، جعبه­‌های کمک مصدومیت جمعی را با تجهیزات جدید دوباره بسته‌بندی می‌­کنیم، با اعضای خانواده صحبت می­‌کنیم و در جلسه جمع‌­بندی شرکت می­‌کنیم.

سپس، برای وضعیت بعدی آماده می‌­شویم.

___

بیمارستان صحرایی 60 تختخوابی صلیب سرخ، تلاشی ترکیبی کمیته بین‌­المللی صلیب سرخ و 12 جمعیت ملی صلیب سرخ به همراه جمعیت هلال احمر فلسطین (PRCS) برای کمک به رسیدگی به نیازهای پزشکی طاقت‌­فرسا در غزه است. این بیمارستان در اواسط ماه مه در نزدیکی شهر رفح راه‌­اندازی شد.

دکتر سندی اینگلیس، یک بومی آفریقای جنوبی، کارشناش ارشد پزشکی این بیمارستان صحرایی است.

* وضعیت catch-22 بر موقعیتی اطلاق می­‌شود که فرد به دلایل قواعد یا محدودیت­‌های متضاد امکان گریز از آن را ندارد – ترجمه.