بیانیه ارائه‌­شده توسط تیلمان رودنهاوسر، مشاور حقوقی کمیته بین‌­المللی صلیب سرخ در چهارمین نشست اصولی کارگروه نامحدود امنیت و کاربرد فناوری‌های اطلاعات و ارتباطات 2025-2021 در نیویورک.

خبر، 17 اسفند 1401 (8 مارس 2023)، ایالات متحده امریکا

عالیجنابان، خانم‌­ها و آقایان

کمیته بین‌­المللی صلیب سرخ از فرصت سخنرانی در این نشست کارگروه نامحدود درباره نحوه اعمال حقوق بین­‌الملل در کاربرد فناوری­‌های اطلاعات و ارتباطات از سوی دولت­‌ها با نگاهی به ترویج برداشت‌­های مشترک قدردانی می‌­کند.

به‌­شدت از درخواست نمایندگی‌­ها و تلاش‌­های چشمگیر ریاست برای استفاده از این کارگروه در جهت تعیین اقدامات عینی برای حفظ صلح و امنیت حمایت می‌­کنیم. ما در مقام یک سازمان بشردوست تلاش می‌کنیم شاهد امنیت و حفاظت از جان مردم باشیم و این مهم در زمان­‌های صلح بهتر صورت می‌­پذیرد.

ولی ما در طول 160 سال سابقه خود، شاهد شکست صلح هم بوده­‌ایم. همه نمایندگی‌­های حاضر در این سالن می‌­دانند که در 10 سال گذشته عملیات‌­های سایبری در موقعیت مخاصمه مسلحانه انجام شده و همه نمایندگی‌­ها اشتراک نظر دارند و این قسمت را از گزارش نهایی نشست آخر کارگروه نامحدود نقل می­‌کنم که «استفاده از فناوری­‌های اطلاعات و ارتباطات در مخاصمات آتی بین دولت­‌ها محتمل‌­تر می‌­شود». هدف منشور سازمان ملل متحد ممنوعیت استفاده از زور در روابط بین­‌الملل و پیشگیری از جنگ است. در صورت بروز جنگ، هدف حقوق بین­‌المللی بشردوستانه وضع محدودیت‌­هایی بر جنگ است.

مطالبه رعایت حقوق بین‌­المللی بشردوستانه در فضای فناوری اطلاعات و ارتباطات اهمیت بسیاری دارد. عملیات‌­های سایبری حتی اگر هدفی مشخص را در طول مخاصمه مسلحانه نشانه گرفته باشند با خطر تاثیر بر کشورهایی همراهند که از نظر فیزیکی بسیار از میدان نبرد دورند. در فضای به­‌هم‌­پیوسته فناوری اطلاعات و ارتباطات، عدم رعایت حقوق بین‌­المللی بشردوستانه از سوی دولت­‌هایی که ظرفیت‌­های سایبری نظامی دارند با خطر آسیب‌­رسانی به مردم، زیرساخت و جوامع سراسر جهان از جمله کشورهایی همراه است که شاید چنین ظرفیت‌­هایی نداشته باشند یا سهمی در مخاصمه ندارند. بنابراین مطالبه رعایت حقوق بین‌­المللی بشردوستانه در فضای فناوری اطلاعات و ارتباطات باید دغدغه مشترک همه دولت‌­ها باشد.

کمیته بین‌­المللی صلیب سرخ از این کارگروه بابت شروع ایجاد درک مشترکی از نحوه و زمان اعمال حقوق بین‌­المللی بشردوستانه بر کاربرد فناوری‌­های اطلاعات و ارتباطات قدردانی می‌­کند.

اولاً، اتفاق نظر داریم که یادآوری اصول حقوق بین‌­المللی بشردوستانه به هیچ‌­وجه مخاصمه را مشروعیت‌­بخشی یا تشویق نمی‌­کند.

ثانیاً، دولت‌ها متوجهند که حقوق بین‌‌المللی بشردوستانه تنها در مواقع مخاصمه مسلحانه کاربرد دارد.

باید درک مشترکی هم از این نکته داشته باشیم که حقوق بین­‌المللی بشردوستانه بر عملیات‌­های فناوری اطلاعات و ارتباطاتی اعمال می‌­شود که در مواقع مخاصمه مسلحانه انجام شوند:

  • حملات سایبری نباید زیرساخت‌­های غیرنظامی را هدف قرار دهند.
  • در صورتی که انتظار برود حملات سایبری سبب آسیب غیرنظامی زیادی شود، این حملات نباید انجام شوند.
  • هیچ­کس استدلال نخواهد کرد که عملیات­‌های سایبری را می‌­توان برای اخلال در کار بیمارستان‌­ها حتی در مواقع جنگ انجام داد.

ضمناً، در صورتی که هدف اصلی ایجاد رعب و وحشت در جمعیت­های غیرنظامی باشد نباید عملیات­‌های اطلاعاتی را برای تهدید به خشونت به کار برد.

ولی توافق روی مبانی به این معنا نیست که درباره نحوه اعمال حقوق بین‌­المللی بشردوستانه بر کاربرد فناوری‌­های اطلاعات و ارتباطات اجماع کامل داریم. نیاز مبرمی به بحث درباره مسائل مشخصاً سایبری داریم. اگر بخواهیم عینی صحبت کنیم، در این باره که داده‌­های دیجیتال هم مانند اشیاء فیزیکی از محافظت قانون در برابر خسارت و تخریب بهره می‌­برند یا نه نظرات منتشرشده دولت‌­ها ناهمگراست. باید به دنبال برداشت‌­های مشترکی درباره مسئل‌ه­ای در این حد ابتدایی باشیم تا اطمینان یابیم حفاظت از غیرنظامیان در دنیای دیجیتال اجرا می­‌شود.

کمیته بین‌­المللی صلیب سرخ می‌­داند که مباحث حول نحوه اجرای حقوق بین‌­الملل در کاربرد فناوری­‌های اطلاعات و ارتباطات شاید مساله‌­ای فنی باشد که مستلزم ظرفیت­‌سازی است. ما در کمیته بین‌­المللی صلیب سرخ، در بخشی از ماموریت خود برای تلاش در جهت فهم و نشر دانش حقوق بین­‌المللی بشردوستانه، امروز چهار مقاله درباره نحوه و زمان اعمال حقوق بین­‌المللی بشردوستانه در کاربرد فناوری­های اطلاعات و ارتباطات منتشر کرده‌­ایم و به این کارگروه تقدیم می‌­کنیم.

این مقالات:

  • زمان اعمال حقوق بین‌­المللی بشردوستانه در کاربرد فناوری­‌های اطلاعات و ارتباطات را یادآوری می‌­کنند
  • و درباره نحوه اعمال اصول جاافتاده حقوق بین‌­المللی بشردوستانه

    1. بشردوستی، ضرورت
    2. تناسب، و
    3. تفکیک

در کاربرد فناوری‌­های اطلاعات و ارتباطات حین مخاصمات مسلحانه توضیحاتی ارائه می­‌دهند.

کمیته بین‌­المللی صلیب سرخ امیدوار است این منابع به کار این کارگروه کمک کند.

ما برای بحث بیشتر درباره این موضوعات با هر یک از نمایندگی‌­ها علاقه‌­مند در خدمت حاضریم.

متشکرم