بیانیه ارائه­‌شده توسط ورونیک کریستوری، مشاور ارشد کنترل تسلیحات کمیته بین‌­المللی صلیب سرخ، در چهارمین نشست اصولی کارگروه نامحدود امنیت و کاربرد فناوری­‌های اطلاعات و ارتباطات 2025-2021 در نیویورک.

خبر، 15 اسفند 1401 (6 مارس 2023)، ایالات متحده امریکا

عالیجنابان، همکاران گرامی

کمیته بین‌­المللی صلیب سرخ از فرصت حضور در این چهارمین نشست کارگروه نامحدود قدردانی می‌­کند.

ما در مقام یک سازمان بشردوست بی‌­طرف، بی‌­غرض و مستقل مدت‌هاست به‌­دقت استفاده از فناوری­‌های اطلاعات و ارتباطات را در مخاصمات مسلحانه رصد می­‌کنیم. امروز، می­خواهیم توجه شما را به دو روند در تهدیدهای موجود و نوظهوری جلب کنیم که معقدیم برای کارگروه شما حائز اهمیت است. این دو روند نگرانی­‌های ما از تهدید روزافزون علیه غیرنظامیان و زیرساخت‌­های غیرنظامی در نتیجه دیجیتالیزه­‌شدن جامعه و جنگ را تعمیق می­‌کند.

روند اول یعنی عملیات­‌های سایبری علیه زیرساخت­‌های غیرنظامی مانند نیروگاه‌­ها، ساختمان­‌های خدمات پزشکی، سیستم‌­های دولت الکترونیک غیرنظامی و شرکت­‌های خصوصی سابقه‌­ای چندساله دارد. همان­طور که کارگروه نامحدود امنیت و کاربرد فناوری­‌های اطلاعات و ارتباطات در گزارش سال 2021 خود ابراز کرد این عملیات­‌ها با خطر «عواقب ویرانگر امنیتی، اقتصادی، اجتماعی و بشردوستانه» همراهند. مایلیم بر تهدیدی که این قبیل عملیات­‌ها علیه انسان دارند تاکید کنیم: هر چه جوامع بیشتر به اپلیکیشن­‌ها، وسائل، سیستم­‌ها و شبکه‌­های کنترل صنعتیِ دیجیتال بیشتر تکیه کنند، آسیب‌­پذیری بیشتری دارند و بیشتر با خطر هدف­‌قرارگرفتن و اختلال مواجه خواهند بود.

روند دوم مربوط به دخیل‌­شدن فزاینده غیرنظامیان در عملیات­‌های دیجیتال طی مخاصمات مسلحانه و استفاده از زیرساخت‌­های غیرنظامی برای اهداف نظامی است. این روند خود را به چند صورت نشان می‌­دهد.

ظاهراً فناوری‌­های دیجیتال آستانه درگیرشدن غیرنظامیان در عملیات­‌های دیجیتال در حمایت از طرف­‌های جنگ را پایین آورده است. بسیاری از افراد از صحنه مخاصمه دورند اما تنها یک کلیک با میدان نبرد دیجیتال فاصله دارند. در چند مخاصمه، غیرنظامیان تصمیم گرفته‌­اند یا تشویق شده‌­اند که از وسائل اطلاعاتی‌-­ارتباطی برای شرکت در عملیات­‌های سایبری که متکی به مشارکت جمعی است شرکت کنند و گروه‌­های هکری ظاهراً خصوصی برای اجرای عملیات­‌های مرتبط با مخاصمه مسلحانه جاری دستور یا مورد مدارا قرار گرفته­‌اند.

این عملیات‌­ها دو وجه اشتراک نگران­‌کننده دارند:

اول اینکه وقتی غیرنظامیان عملیات‌­های سایبری مربوط به مخاصمه‌­ای مسلحانه را اجرا می‌­کنند، این خطر جدی وجود دارد که در مخاصمات دیجیتال و حقیقی گرفتار شده و آسیب ببینند. دولت‌­ها باید نسبت به این خطرات آگاه باشند خصوصاً زمانی که از غیرنظامیان می‌­خواهند به عملیات‌­های دیجیتال در طول مخاصمه مسلحانه کمک کنند.

دوم اینکه در بسیاری از مواقع غیرنظامیان با عملیات­‌های فناوری اطلاعات و ارتباطات اهداف غیرنظامی را نشانه گرفته‌­اند. دولت‌­ها تعهد دارند اطمینان حاصل کنند که حتی غیرنظامیان به حقوق بین‌­المللی بشردوستانه احترام بگذارند به‌­خصوص اینکه علیه غیرنظامیان به اجرای عملیات‌­های سایبری نپردازند. به علاوه، ارائه ابزارهای دیجیتال به غیرنظامیان یا مدارا با گروه­‌های هکری در اجرای عملیات­‌هایشان با خطر بی‌­ثباتی بلندمدت همراه است. وقتی مخاصمه بین ارتش‌­های قاعده‌­مند متوقف می­‌شود، چه کسی کنترل کنشگران غیردولتی را بر عهده می­‌گیرد که به‌­شکل فزاینده‌­ای مجهزتر شده و قادرند عملیات­‌های خسارت­‌باری انجام دهند؟

کمیته بین­‌المللی صلیب سرخ همچنین نگران تهدید فزاینده آسیب به زیرساخت و خدمات غیرنظامی دیجیتالی است که برای اهداف نظامی استفاده می‌­شوند. بخش زیادی از زیرساخت اینترنت با ملاحاظات کافی برای جداسازی کاربری نظامی و غیرنظامی طراحی نشده است. این بدان معناست که هر چه نیروی نظامی بیشتر به کابل­‌ها و ماهواره­‌ها و خدمات ابری متکی باشد که در مواقع دیگر غیرنظامی­‌اند، احتمال بیشتری دارد که این زیرساخت در مواقع مخاصمه مسلحانه هدف قرار گیرد و عواقب سوء زیادی برای غیرنظامیان داشته باشد. حقوق بین­‌الملل از زیرساخت غیرنظامی حفاظت­ می­‌کند اما این محافظت­‌ها خصوصاً زمانی که زیرساخت غیرنظامی برای اهداف نظامی استفاده شود مطلق نیستند. فارغ از این که زیرساخت و خدمات صاحب دولتی یا خصوصی داشته باشند، در حمله استفاده شده­ باشند یا در دفاع، آسیبی که به غیرنظامیان می­رسد یکسان است.

شاید یک راه متوقف­‌کردن این تحول نگران‌­کننده جداسازی فزاینده زیرساخت اینترنتی که نیروهای نظامی استفاده می‌­کنند از زیرساخت غیرنظامی و خودداری از استفاده زیرساخت و خدمات غیرنظامی برای اهداف نظامی باشد. جداسازی مطلق در کار نخواهد بود اما از نظر فنی، جداسازی جدی­‌تر شدنی است. حرکت به این سو یک انتخاب سیاسی است.

متشکرم